Çapraz Bağ Yaralanmaları

Ön Çapraz Bağ Yaralanmaları

Çapraz Bağ Yaralanmaları ve Tedavisi

En sık görülen diz yaralanmalarından biri ön çapraz bağın burkulma ya da yırtılmasıdır. Futbol ve basketbol gibi yüksek performanslı sporlara katılan sporcuların ön çapraz bağlarına zarar verme olasılıkları daha yüksektir. Ön çapraz bağınızı yaraladıysanız, dizinizin tam fonksiyonunu kazanmak için ameliyat olmanız gerekebilir. Bu, yaralanmanızın şiddeti ve etkinlik seviyeniz gibi çeşitli faktörlere bağlı olacaktır.

Ön çapraz bağ (ACL), uyluk kemiği ile kaval kemiği arasında bulunan bağa ön çapraz bağ denilmektedir. Ön çapraz bağ, insan dizinde bir çift çapraz bağ (diğeri arka çapraz bağ) halindedir. Çapraz şeklinde düzenlenmiş oldukları için, aynı zamanda, haç biçimli bağlar olarak da adlandırılırlar.  Ön çapraz bağ, dizin dört ana bağından biridir ve ön çapraz bağ, 30 derece ve 90 derece diz bükülmesinde tutma kuvvetinin %85’ini sağlar. Ön çapraz bacağın kontrolünü sağlar. Bacağın kontrolsüz bir şekilde kendini öne atmasına engel olur ve yürüyüşün doğruluğunu sağlar.

Ön çapraz bağ yaralanmaları nasıl oluşur?

Ön çapraz bağ yaralanmaları, diz ekleminin ön kısmında bulunan ve diz ekleminin ön-arka stabilitesini sağlayan bağların yırtılmasıdır. Bu yaralanmalar, genellikle ani dönüş, durma veya yön değiştirmeler gibi diz eklemine ani ve aşırı yüklenmenin olduğu durumlarda ortaya çıkar.

Ön çapraz bağ yaralanmalarının en yaygın nedeni, sabit ayak üzerinde ani dönme hareketidir. Bu hareket sırasında, diz eklemi içe doğru döner ve ön çapraz bağ bu hareketi karşılamak için aşırı gerilir ve yırtılır.

Ön çapraz bağ yaralanmalarının sebepleri nelerdir?

Ön çapraz bağdaki tüm yaralanmaların yaklaşık yarısı, eklem kıkırdak, menisküs veya dizdeki diğer bağlara zarar verir. Çapraz bağ yaralanmalarının ana nedeni burkulmalardır. Ön çapraz bağ yaralanmaları ayak sabitken dizin ya da bacağın burkulması sonucunda ortaya çıkar. Dize alınan direk darbeler, yüksekten ani düşmeler ve trafik kazaları sonrasında da oluşabilir.

Burkulmalar şiddetine göre sınıflara ayrılır:

  • 1. derece burkulmalar: Bağ hafif hasar görür; ancak yine de diz ekleminin sabit kalmasına yardımcı olabilir.
  • 2. derece burkulmalar: Bu çoğunlukla bağın kısmen yırtılması anlamına gelir.
  • 3. derece burkulmalar: Bağın tamamen yırtılması durumudur. Bağ iki parçaya ayrılmıştır.

Ön çapraz bağ yaralanmalarının belirtileri nelerdir?

Ön çapraz bağı yaralanmalarında farklı komplikasyonlar ortaya çıkar. Bunlar:

  • Hareket ederken dizde kopma hissi oluşur ve dizden kopma sesi gelir.
  • Bölgesel olarak dizde ve tüm bacakta şiddetli ağrı hissedilir.
  • Ön çapraz bağ kopmalarında iç kanama nedeniyle dizde ödem, morluk ya da kızarıklık oluşabilir.
  • Ödem nedeniyle dizin hareket kabiliyeti düşer ve hareket ettirme zorluğu yaşanır.
  • Ön çapraz bağ yaralanmalarında yürüme güçlüğü yaşanır, geçici olarak hastada aksama görülebilir.
  • Yürüme esnasında bacakta aniden oluşan hissizlik bacağın hareketini engeller.
  • Bazı durumlarda ise dizin yerinden hareket ettiği hissi oluşabilir.

Ön çapraz bağ yaralanmalarında ilk müdahale nasıl olmalıdır?

  • Ön çapraz bağ yaralanmaları, ağırlıklı olarak sporcularda görülen bir rahatsızlıktır. Ayak yere basılıyken bacağın kendisini boşa alması sonucu oluşan çapraz bağ yaralanması, hastada şiddetli bir ağrıya neden olur. Hastanın bacağında ön çapraz bağ yaralanması oluştuğunu fark etmesi ilk yardımı kolaylaştırır.
  • Ön çapraz bağ yaralanması bacağın içinde bir şeylerin koptuğu hissine neden olur. Ayrıca bacakta şiddetli ağrı ve hissizlik oluşur. Hatta hasta bacağını kopmuş gibi hisseder. Eğer bu tarz şikayetler varsa ön çapraz bağ yaralanma ihtimali oldukça yüksektir.
  • Bu durumda ilk olarak yapılması gereken şey hareket etmeyi kesmektir. Hasta ayağıyla yere basmadan sedye ya da kucakta taşınarak hastaneye götürülmelidir.
  • Ön çapraz bağ yaralanmalarında ağrıyı azaltmak için hastaya soğuk kompresi veya elastik bandaj uygulanabilir.
  • Ön çapraz bağ yaralanmalarında genellikle herhangi bir tedaviye gerek kalmaksızın; bacakta oluşan şişlik, ağrı ya da kızarıklık yaklaşık 1 hafta içinde kesilebilir. Ardından normal bir şekilde yere basılarak yürünebilir.

Çapraz Bağ Yaralanmaları

Ön çapraz bağ yaralanmalarında saha kenarında ilkyardım

Ön çapraz bağ yaralanmaları, diz eklemindeki en yaygın yaralanmalardan biridir. Bu yaralanmalar, dizin ani bir şekilde dönmesi veya bükülmesi sonucu meydana gelir. Ön çapraz bağ yaralanması belirtileri arasında ani ve şiddetli ağrı, dizde boşluk hissi, dizin şişmesi ve yürümede zorluk çekmek yer alır.

Saha kenarında ön çapraz bağ yaralanması olan bir kişiye yapılacak ilkyardım aşağıdaki adımları içerir:

  1. Diz hareketini sınırlayın. Yaralanan dizin üzerine yük vermeyi önleyin. Bu, dizin daha fazla hasar görmesini önlemeye yardımcı olacaktır.
  2. Dize buz uygulayın. Buz, şişliği ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Buz paketini dizin üzerine 20 dakika boyunca uygulayın ve ardından 20 dakika mola verin. Bu işlemi günde 3-4 kez tekrarlayın.
  3. Dize elastik bandaj sarın. Elastik bandaj, dizin şişmesini önlemeye yardımcı olur. Bandajı dizinizi sıkıca saracak şekilde sarın, ancak nefes almasını engellemeyecek kadar gevşek bırakın.
  4. Yaralı kişiyi bir doktora götürün. Ön çapraz bağ yaralanması olan kişiler, bir ortopedi uzmanına muayene edilmelidir. Doktor, yaralanmanın ciddiyetini değerlendirecek ve uygun tedaviyi önerecektir.

Saha kenarında yapılacak ilkyardımın amacı, ağrıyı ve şişliği azaltmak ve daha fazla hasarı önlemektir. Bu önlemler, hastanın iyileşme sürecini hızlandırmaya yardımcı olacaktır.

Ön çapraz bağ yaralanmalarında tedavi seçenekleri

Ön çapraz bağ yaralanmaları, diz eklemindeki en yaygın yaralanmalardan biridir. Bu yaralanmalar, dizin ani bir şekilde dönmesi veya bükülmesi sonucu meydana gelir. Ön çapraz bağ yaralanması belirtileri arasında ani ve şiddetli ağrı, dizde boşluk hissi, dizin şişmesi ve yürümede zorluk çekmek yer alır.

Ön çapraz bağ yaralanmalarının tedavisi, yaralanmanın ciddiyetine bağlı olarak değişir.

  1. Cerrahi dışı tedavi

Cerrahi dışı tedavi, hafif veya orta dereceli ön çapraz bağ yaralanmaları için tercih edilen tedavi yöntemidir. Bu tedavi yönteminde, diz dinlendirilir, buz uygulanır ve fizik tedavi yapılır.

Diz dinlendirme, dizin üzerine yük vermeyi önlemeye yardımcı olur. Buz, şişliği ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Fizik tedavi, dizin gücünü ve hareket kabiliyetini geri kazanmaya yardımcı olur.

Cerrahi dışı tedavinin süresi, yaralanmanın ciddiyetine bağlı olarak değişir. Hafif yaralanmalarda, tedavi süresi 3-6 hafta olabilir. Orta dereceli yaralanmalarda, tedavi süresi 6-12 hafta olabilir.

2. Cerrahi tedavi

Cerrahi tedavi, ağır veya tekrarlayan ön çapraz bağ yaralanmaları için tercih edilen tedavi yöntemidir. Bu tedavi yönteminde, yırtık ön çapraz bağ, kendi dokularından veya başka bir bölgeden alınan dokularla onarılır.

Ön çapraz bağ cerrahisinin hedefleri nelerdir?

Cerrahi tedavinin amacı, dizin stabilitesini sağlamak ve kişinin normal aktivitelerine dönmesine yardımcı olmaktır.

Cerrahi tedavinin süresi, yaralanmanın ciddiyetine bağlı olarak değişir. Genellikle, ameliyat sonrası iyileşme süreci 6-12 ay sürer.

Çapraz Bağ Yaralanmaları
Çapraz Bağ Yaralanmaları

Hangi tedavi yönteminin daha uygun olduğu, hastanın yaşına, aktivite seviyesine ve yaralanmanın ciddiyetine bağlı olarak belirlenir.

Cerrahi dışı tedavinin avantajları

  • Daha az risklidir.
  • Daha kısa iyileşme süresi gerektirir.
  • Daha az maliyetlidir.

Cerrahi dışı tedavinin dezavantajları

  • Dizin stabilitesi tam olarak sağlanamayabilir.
  • Tekrarlayan yaralanma riski daha yüksektir.

Cerrahi tedavinin avantajları

  • Dizin stabilitesi tam olarak sağlanır.
  • Tekrarlayan yaralanma riski daha düşüktür.

Cerrahi tedavinin dezavantajları

  • Daha fazla risklidir.
  • Daha uzun iyileşme süresi gerektirir.
  • Daha maliyetlidir.

Ön Çapraz Bağ Yaralanmaları Nasıl Teşhis Edilir?

Ön çapraz bağ yaralanmalarını teşhis etmek için önce hastanın hastalık öyküsü dinlenir. Bu noktada hastanın sorununu doğru bir şekilde ifade edebilmesi çok önemlidir. Hastanın olay anında ilk olarak ne hissettiği, bacakta bir kopma hissi oluşup oluşmadığı, ayağının boşa çıkıp çıkmadığı hastalığın teşhisini kolaylaştıran etmenlerdir.

Ardından kesin teşhis için röntgen çekilmesi yeterlidir. Röntgen çekilerek uyluk ve kaval kemiği arasındaki bağda kopma varsa kesin olarak teşhis edilebilir.

Ön Çapraz Bağ Yaralanmalarında Fizik Tedavi Nasıl Yapılır?

Ön çapraz bağ yaralanmaları fizik tedavi uygulamaları ile giderilir. Hastalığın ilk aşamasında dizde ciddi oranda ödem ve ağrı oluştuğu için fizik tedavi tam olarak etki etmez. Tam olarak sonuç alabilmek için fizik tedavi uygulamalarının 10 ile 15 gün boyunca devam ettirilmesi gerekebilir.

Yaralanmanın üzerinden 15 gün geçtikten sonra daha etkili ve yoğun bir fizik tedavi planı uygulanır. Böylece hasta fizik tedavi uygulamalarına çok daha etkin bir şekilde katılabilir, iyileşme çok daha hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilir.

Çapraz Bağ Yaralanması Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Çapraz bağ yaralanması ne kadar sürede geçer?

Çapraz bağ yaralanmasının iyileşme süresi, yaralanmanın şiddetine, hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna, uygulanan tedaviye ve rehabilitasyon sürecine göre değişkenlik gösterebilir.

İyileşme süresi genel olarak aşağıdaki şekilde özetlenebilir:

  • İlk 1-2 hafta: Bu dönemde dizde şişlik, ağrı ve kanama görülür. Bu belirtilere yönelik tedaviler uygulanır.
  • 2-4 hafta: Bu dönemde şişlik ve ağrı azalmaya başlar. Dizdeki hareket açıklığı artırılır.
  • 4-6 hafta: Bu dönemde dizdeki hareket açıklığı tamamen sağlanır.
  • 6-12 hafta: Bu dönemde dizin güçlenmesi için egzersizler yapılır.
  • 12-18 hafta: Bu dönemde sporcuların eskisi gibi aktivite yapmaları ve spor faaliyetlerine geri dönmeleri mümkündür.

Ön çapraz bağ yaralanmalarında iyileşme süresi genellikle 9 aydır. Ancak, sporcuların eskisi gibi aktivite yapmaları ve spor faaliyetlerine geri dönmeleri ise 8 ila 12 ay arasında değişmekle birlikte daha fazla da sürebilir.

Çapraz bağ yaralanmasında cerrahi tedavi uygulanırsa iyileşme süresi daha kısa olabilir. Ancak, cerrahi tedavinin de riskleri vardır. Bu nedenle, cerrahi tedavi kararı hastanın bireysel durumuna göre verilir.

Çapraz bağ yaralanması nasıl anlaşılır?

Çapraz bağ yaralanmaları, genellikle ani dönüşler, yön değişiklikleri, atlama ve iniş gibi hareketler sırasında meydana gelir. Bu yaralanmalar, en çok futbol, basketbol, voleybol, kayak gibi sporlarda görülür.

Çapraz bağ yaralanmasının belirtileri şunlardır:

  • Dizde ani bir patlama veya “kopma” hissi
  • Şiddetli ağrı
  • Dizde şişlik
  • Dizde hareket kısıtlılığı
  • Dizin dengesizliği

Çapraz bağ yaralanması şüphesi olan kişiler, bir ortopedi ve travmatoloji uzmanına başvurmalıdır. Uzman, fizik muayene ile yaralanmanın ciddiyetini değerlendirecektir.

Ön çapraz bağ yaralanması nasıl geçer?

Ön çapraz bağ yaralanması, diz eklemini oluşturan iki kemik arasındaki bağlantıyı sağlayan bir bağda oluşan kopma veya yırtılmadır. Bu yaralanma, genellikle spor aktiviteleri sırasında ani yön değiştirme, durma veya dönüş sırasında meydana gelir.

Ön çapraz bağ yaralanmasının belirtileri şunlardır:

  • Dizde ani, keskin bir ağrı
  • Dizde şişlik
  • Dizde hareket kısıtlılığı
  • Dizde denge veya kararsızlık hissi

Çapraz bağ yırtığı ameliyatsız düzelir mi?

Kısaca, kısmi çapraz bağ yırtığı ameliyatsız düzelme potansiyeline sahiptir. Ancak, tam kat çapraz bağ yırtığı ameliyatsız tedaviyle düzelmez.

Ameliyatsız tedavi, dizin dinlendirilmesi, buz tedavisi, kompresyon ve elevasyon (RICE) ile başlar. Bu tedaviye, ağrı kesici ve iltihap önleyici ilaçlar da eklenebilir.

Çapraz bağ yaralanması ile sorularınızla ilgili bilgi almak için hemen bizi arayın. 444 76 86

274 Yorum

  1. Sağ diz mr sonucu . Eklem sıvısı hafif artmış.ACL distalinde sinyali hafif artmış olup intakt görünümünde izlenmiştir.tibifemoral eklem kıkırdağı ve retroparellar kıkırdak yüzeyi muntazam olup kalınlık sinyal intesitesi taabidir. Medial patellofemerol ligaman sinyali ve kalınlığı hafif artmış olup peritendinöz yumuşak dokuda ödem ile uyumlu sinyal artışı mevcuttur.suprapatellar yağ yastıkciginda ödem ile uyumlu sinyal artışı izlendi.prepatellar bursit te ödem ile sinyal artışı mevcuttur.kuadriseps tendon distalinde hafif sinyal artışı izlendi .hoffa yağ yastıkcigi inforunda hafif ödem ile sinyal artışı mevcut tür . Ne demek oluyor teşekkürler

    1. Merhabalar Ramazan Bey, geçmiş olsun.
      Ödeminizin durumu ve fiziki durumunuz incelenerek sağlıklı bilgi aktarılabilir.
      Dilerseniz 4447686 numarasından bizlere ulaşabilirsiniz.

  2. merhabalar hocam bir hafta önce dizim döndü acilde yarım alçıya aldılar şu anda hala dizim ödem kıramıyorum dizimi ne yapmam gerekir

    1. Merhabalar Dilay Hanım, geçmiş olsun.
      İlaç tedavi, istirahat sonucunda olumlu sonuçlar alınabilir. Fizik tedavi rahatsızlığın seviyesine bağlı uygulanabilir.
      Klinik muayene sonucunda sağlıklı bilgi aktarılabilir. Dilerseniz 4447686 numarasından bizlere ulaşabilirsiniz.

Metin için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir