Çocuk Diz Ağrıları

Eklem ağrısı, çocuklukta sıktır. İnflamatuvar ve inflamatuvar olmayan durumlarda eklem ağrısı olabilir. Birinci basamakta çocuklarda en sık rastlanılan kas iskelet sistemi şikayeti diz ağrısı (%33) ve diğer eklem ağrılarıdır (ayak bileği, el bileği ve dirsekler %28). Çoğu şikayet genellikle benign karakterdedir ve travma, aşırı kullanım veya gelişimsel varyasyonlara örneğin, hipermobilite ve (önceden ‘büyüme ağrıları’ olarak bilinen) çocukluğun benign nokturnal ekstremite ağrısına bağlanabilir.

Doğum zamanında küçücük olan kemikler, yaklaşık 17-18 yaşlarına kadar bir dizi karmaşık süreçten geçerek büyümesini ve gelişmesini tamamlar. Kollar daha büyük oranda omuz ve el bileğinden uzarken, bacaklar yüzde 70-80 oranında diz bölgesinden uzar. Bu hızlı büyüme, çocukların sık şikayet ettiği ağrıların nedeni olabilir Ağrılar daha çok, kemiğin büyüme hızından daha çok çevresindeki kas, tendon ve bağlar gibi yumuşak dokulardaki zorlanmalar ve gerilmeler sonrasında oluşan ödemden kaynaklanır Ancak yine de bu bölgede enfeksiyon, travma ve tümörlerle sıklıkla karşılaşılabildiğinden, bir uzmanın muayene etmesinde fayda vardır.

Çocuklarda diz ağrısı nedenleri?

Büyüme Ağrısı (Çocukluğun Benign Nokturnal Ekstremite Ağrısı)

Çocuklar genellikle gündüz yaptıkları aktiviteler sonrasında akşama doğru veya geceleri ağrıdan yakınır Ancak, sabah olduğunda genellikle şikayetleri geçer. Bu ağrıların aşırı efor sonrasında da arttığı gözlenir.Daha çok dizin üst ve alt tarafındaki kısımlarda bulunan kaslarda ortaya çıkan büyüme ağrılarının tedavisi için dinlenilebilir, masaj ya da basit ağrı kesicilerden yararlanılabilir. Bunlardan sonuç alınmaz ve gün boyu süren ağrı, şişlik, kızarıklık ve yürümede zorluk gibi sıkıntılar devam ederse çocukların bir uzman tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Travma ve Epifiz Plağı Yaralanmaları

Uzun kemik olan kol ve bacaklardaki kemiklerin orantılı bir şekilde uzamaları gerekir Herhangi bir orantısızlık, diz ekleminde bir sorunun habercisi olabilir.Bu sorunların başında epifiz plağı yaralanmaları geliyor. Kemiklerin uç kısmındaki büyüme plakaları olan epifizler, çocukluk döneminde henüz kemikleşmemiş haldedir. Dolayısıyla henüz kıkırdak olan bu yapı, aşırı spor yapma ya da zorlanma sonucunda zarar görebiliyor. Ayrıca aşırı spor ya da yaralanma gibi oluşan travmalar bu bölgede menisküs ve bağlarla büyüme plaklarında hasara neden olabilir Tüm bunların sonucunda da dizdeki büyüme plağı etkilenir, alt bacak kemiklerinin uzamasında eşitsizlikler veya deformiteler ortaya çıkabilir. Çocukların düşme veya darbeye maruz kalması sonucu oluşan travmalarda, ağrı, şişlik, morluk, hassasiyet ve hareket kısıtlılığı gibi belirtilere görülür Travmalarda, büyüme ağrılarından farklı olarak, bölgesel ağrı yaşanır ve beraberinde morluk ile şişlik görülür Büyüme ağrılarında ise çocuklar daha çok her iki bacağındaki kasların üzerindeki ağrıdan şikayet eder. Bazen kalçada femur başında olan büyüme plağından başın kayması (femur başı epifiz kayması), perthes hastalığı veya kalçanın sinoviti gibi durumlar da dizde yansıyan ağrı yapar. Ancak bunların tamamında öykü farklıdır ve ağrıya aynı zamanda aksama eşlik eder.Normal grafilerle travma sonrası kırık veya çıkık olup olmadığı anlaşılır. Belirtilerin ve belirtilerin kalıcılığına bağlı olarak, bir MRI taraması gerekebilir.

Ön Diz Ağrısı ve Patello-Femoral Dizilim Bozukluğu

Ön diz ağrısı çok yaygındır ve en şiddetli olanı diz kapağında çıkmaya meyil ve çıkıklardır. Ön diz ağrısı, diz kapağı etrafında ve altında hissedilen, uzun süreli oturma sürelerinin (sinema ağrısı olarak da bilinir) ve merdiven çıkmanın ardından daha kötü olan ağrıyı tanımlar. Ergenlik dönemindeki kızlarda daha sık görülür ve genellikle patelladaki vastus lateralisin güçlü yanal çekimini yeniden hizalamayı amaçlayan VMO (vastus medialis obliqus) güçlendirme egzersizleri ile iyileştirilir. Tekrarlayan çıkıklara cerrahi müdahele gerekebilir.

Osgood Schlatter Hastalığı

Ergenlerde kemikleşme sırasında meydana gelen proksimal tibial apofizin oluşum ve büyümesinin bir bozukluğudur. Ön diz ağrısı çeken hastalarda, hassasiyet ve şişkinlik, egzersizle birlikte gelen kaval kemiği üst ucunda yoğunlaşmıştır. Dinlenerek rahatlar. X-ışınları apophysis parçalandığını gösterir, ancak genellikle klinik olarak belirgin olduğu için tanı koymak için gerekli değildir. Tedavi dinlenme, buz, analjezi ve bazen fizyoterapi ile semptomatiktir. Spor faaliyetlerini durdurmak veya azaltılması gerekebilir.

Osteochondritis disecans Bu duruma, en sık medial femoral kondilin lateral kısmını etkileyen subkondral kemiğin fokal bir alanının nekrozu neden olur. Üstteki kıkırdak, destek yapısını kaybettiğinde, bir parça, eklem içine düşebilir. Bu durumda adı eklem faresidir..Tekrarlayan mikro-travmanın önemli bir başlangıç faktörü olduğu düşünülmektedir. Semptomlar kroniktir, genellikle belirsizdir ve aktiviteye bağlı ağrı, dinlendikten sonra sertlik, dizde kilitlenme şeklinde olabilir.

Radyografiler, “tünel grafileri” elde edilirse genellikle tanı konur. Derecesini anlamak ve tedaviyi yönlendirmek için bir MR taraması kullanılır. Genel olarak, 11 ila 13 yaşlarındaki kızlarda, konservatif olarak tedavi edilir ve genellikle bir aktivite kısıtlama periyodu ile iyileşirler. Daha büyük çocuklarda daha zordur ve artroskopi veya açık cerrahi gerekebilir.

Enfeksiyon

Erişkinlere göre çocuklarda daha sık görülen kemik ve eklem enfeksiyonlarında (osteomiyelit, septik artrit) tablo büyüme ağrılarına göre çok daha şiddetli seyreder. Çocukların genel sağlık durumları kötüleşir. Enfeksiyonlarda, şiddetli ağrıya ateş, üşüme, titreme, şişlik, kızarıklık, lokal veya genel ısı artışı, hareket kısıtlılığı ve yürümede zorluk gibi belirtiler de eklenir Değerlendirme acilen yapılmalıdır. Eklem içinde sıkışmış iltihap eklem kıkırdağında hızlı ve geri dönüşümsüz tahribata neden olur ve hızlı tanı ve cerrahi boşaltma hayatidir. İntravenöz antibiyotikler, klinik tablo yerleşene kadar (genellikle CRP normal olana kadar) ve ardından toplam iki ila altı hafta boyunca oral antibiyotikler gerekir.

İyi veya kötü huylu tümörler; Çocukluk çağında görülen iyi veya kötü huylu kemik tümörlerinin, uzun kemiklere ve özellikle de bacaklardaki uzun kemiklere daha fazla yerleşmektedir.İyi huylu kemik tümörleri çocuğun gelişimiyle birlikte belirli bir büyüklüğe ulaşır. Ekleme yakın yerlere yerleşmiş tümörler ise kaslara ve tendonlara yaptığı baskı sonucu büyüme ağrılarına benzer ağrılar ortaya çıkarabilir Ancak, iyi huylu kemik tümörlerinde ağrı hareket veya temasla ortaya çıkarken kötü huylu tümörlerde ağrı süreklilik arz eder. Diz etrafındaki tümörler sık olarak iyi huyludur ve bu durumda ağrı. Geceleri meydana gelen ve aspirin ile rahatlayan ağrı, bir osteoid osteoma için klasiktir ancak gece ağrısı ve dinlenme ağrısı, neoplastik bir lezyonun daha endişe verici bir işareti olabilir. Osteo-sarkom gibi malign tümörler, nadir olmasına rağmen, diz eklemi çevresine meyillidirler. Genellikle kısa süreli kötüleşen ağrı, kitle, kemik yıkımı ve yumuşak doku reaksiyonu ve şişme ile ilişkilidir. Yine, kalça çevresindeki tümörler diz ağrısı ile ortaya çıkabilir.

Kan Hastalıkları

Büyüme ağrılarıyla karıştırılabilen sorunlardan biri de kan hastalıkları ve lösemi. Kemiklerin de etkilendiği bu hastalıklarda hiç durmayan sürekli ağrı yaşanabilir Kan hastalıkları arasında kanamanın durmamasıyla tanınan hemofilide tabloya şişlik ve morluk eşlik edebiliyor. Lösemide de çocuk sürekli ve dinlenmeyle geçmeyen ağrı yaşıyabilir.

Romatizmal Hastalıklar

Büyüme ağrısıyla yine benzer olan başka hastalık da romatizmal hastalıklardır. Son yıllarda çocuklarda artış gösteren romatizmal hastalıklar yine sıklıkla eklemlerde ağrı ile ortaya çıkabilir. Çocuklardaki romatizmal ağrılar hem uzun sürebilir, hem de şiddetli yaşanabilir. Kas yorgunluğu, ateş ve ağız bölgesinde de aft görülmesi romatizmaya işaret edebilir. Yetişkinlerde olduğu gibi, çocuklarda da reaktif artrit viral enfeksiyonlarla birlikte olabilir. Genellikle önceki bir viral enfeksiyon geçmişi vardır. Bir nezle,grip,boğaz ağrısı nedeniyle ortaya çıkabilir. Enflamatuar artrit de genellikle akut ağrıdan daha yaygın bir topallama ile gelir. Ağrı, sabah tutukluğu veya uzun süreli hareketsizlik dönemlerinden sonra sertlik olarak hissedilir. Sıcak bir ortam semptomları iyileştirir. Soğukta artar.

Eklem ağrısı çeken çocuklar fiziksel, duygusal, sosyal rol almalarında bozulmanın yanı sıra uyku bozuklukları ve yorgunluk da yaşayabilirler. Çocuklarda ve onlara bakım verenlerde artmış stres ve düşük duygudurum çocuklarda kronik kas iskelet sistemi ağrılarının gelişmesinde en önemli risk faktörüdür. Küçük çocuklar, eklem ağrısına eklemin kullanımını azaltarak ve ağrıdan şikayet etmeyerek adapte olabilirler. Bu özellikle, çocukların gelişen iskeleti ve eklem ağrısının yol açacağı anormal yürüyüş, kas spazmları ile yük dağılımı ve pozisyon bozukluğu için önemlidir. Dolayısıyla, iyi değerlendirme için gözlem ve tam muayene gereklidir.