Kayropraktik Tedavi

Skolyoz Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Skolyoz Nedir?

Skolyoz omurgaya  arkadan bakıldığında normalde düz bir hatta yerleşmesi gereken omurganın sağa veya sola doğru 10 derece üzerindeki eğriliği olarak tanımlanır. Skolyoz sadece tek boyutlu bir açısal deformasyon olmayıp vücudu önden ve yandan yani üç boyutta etkileyen bir kemiksel ve yapısal bozulmadır.

Skolyoz yaşamın her döneminde görülebilen bir rahatsızlıktır. Skolyozda  genetik geçiş sorumlu tutmaktadır. Skolyoz açısı yüksek ise vücudun görsel etkilenimi çok bozulur. Bu kozmetik bozukluk, ergenlik döneminin başındaki bu genç yaş çocukları sağlık sorunu olmasının dışında görsel olarak da çok etkiler ve kendi bedenlerine olan güveni bozar, psikolojik sorunlara da yol açar.

Kozmetik bozukluk dışında, omurga eğriliğinin eğrilik açısı arttıkça, başta sırt ve bel ağrısı olmak üzere, akciğerlerin ve kalbin göğüs kafesinde sıkışması nedeniyle, nefes darlığı, şişkinlik, çabuk yorulma gibi şikayetler ortaya çıkmaktadır. Omurganın dinamiği bozulursa ağrıya neden olabilir. Sonuç olarak yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir.

Skolyoz Tipleri Nelerdir?

a. İdiopatik skolyoz (Nedeni bilinmeyen skolyoz)

En sık görülen omurga eğriliği türü; sebebi tam olarak aydınlatılamayan ‘adölesan idiopatik’ skolyozdur. Omurgada yana doğru eğilme ‘S’ veya ‘C’ şekilli olabilir. Yana doğru eğilme dışında omurların kendi etraflarında dönmesi de en hafif formlar dahil olmak üzere tüm idiopatik skolyozlarda görülür. Omurlardaki bu dönme sırtta veya belde asimetrik çıkıntılar oluşmasına sebep olur.Etyolojisinde genetik ve çevresel faktörler üzerinde durulmaktadır. Ergenlik döneminde kız çocuklarında 8-10 kat daha sık görülür.

b. Nöromusküler Skolyoz

İkinci en sık görülen skolyoz tipi nöromuskuler skolyozdur. Nöromusküler skolyozun temel nedeni allta yatan kas ve sinir hastalığına bağlı olamasıdır. Sinir hastalıkları beyin ve omurilikten kaynaklanabilir; kas hastalıkları ise çocukluk ve daha ileriki dönemlerde görülebilir. Serebral palsi (cp), polio (çocuk felci), meningomiyelosel, muskuler distrofi, tethered kord sendromunda görülebilir.

Nöromusküler skolyozda, idiyopatik omurga eğriliğinin aksine solunum sıkıntısı ve duyu kusurlarına daha çok rastlanabilmektedir.

c. Konjenital (Doğuştan ) SkolyozSkolyoz Tanı ve Tedavisi

Üçüncü sıklıkla ise konjenital eğrilik görülür. Anne karnındaki çocuğun gelişimi sırasında ortaya çıkan omurga anomalilerine bağlı bir skolyoz türüdür.

Konjenital omurga eğriliği ilk yıllarda hızlı bir ilerleme gösterir. Bu sebeple erken dönemlerde ortaya çıkan konjenital tedavi süreci küçük yaşlarda cerrahi müdahaleyi gerektirebilir.

Cinsiyet ayrımı yoktur. Konjenital skolyozun neden oluştuğu tam olarak açıklanamamaktadır. Embriyo ve fetusun gelişim aşamasında oluşan bir takım olaylardan dolayı bazı durumlar konjenital omurga deformiteleriyle birlikte daha sık görülebilirler.

Erişkinlerde Skolyoz

1. Erişkin idiyopatik skolyoz

Kişide çocukluk yaşlarında ağrısız olarak başlayan; ancak belirtilerini (Ağrı, duruş bozukluğu vb.) ilerleyen yaşlarda gösterebilen bir rahatsızlıktır. Erişkin idiyopatikda faset eklemlerde dejenerasyon nedeniyle şiddetli ağrı olabilir. Göğüs kafesinde oluşabilecek aşırı deformasyon nedeniyle solunum fonksiyonları etkilenebilir ve hastalarda çabuk yorulma ve solunum sıkıntıları ortaya çıkabilir.

2. Erişkin dejeneratif skolyoz

Erişkin dejeneratif skolyoz ise yaşlanma ile birlikte omurgada yıpranma sonucu oluşan omurga eğriliği türüne denir. Genellikle 50 yaş üstü kişilerde ortaya çıkar. Yine bu yaşlarda ortaya çıkan osteoporoz, erişkin dejeneratif skolyozun nedenlerinden biri olabileceği gibi eğriliğin artmasına da neden olabilir. Yıpranma ile ortaya çıkan dejeneratifli omurganın boyun, sırt ve bel bölgelerinin herhangi birisinde görülebilir; ancak en çok görüldüğü bölge bel bölgesidir.

 

skolyoz 2

İleri derecede erişkin dejeneratifli kişilerde omurganın sağlamlığı ve dengesi bozulabilir. Bu bozukluk ön ve arka planda omurgayla, gövdenin yana doğru yatmasına ve bel bölgesi anatomik açısının azalmasıyla gövdenin öne doğru yatmasına neden olabilir. Bu dengesizlikler eğriliğin şiddetinin artmasına neden olabildiği gibi hastanın hareket kabiliyetlerini de etkileyerek, ağrıya neden olabilir.

Erişkin dejeneratifli hastalarda sırt ağrısı, bel ağrısı ve sinir sıkışmasına bağlı sinirin dağılım alanı boyunca ağrı (radikülopati) ve sinirin beslediği kaslarda güç kaybı gözlenebilir. Omurga yapısında ortaya çıkabilecek bu deformitelerde omurga kemiğinin öne kaymasına spondiloliztezis neden olabilir. Genellikle cerrahi olmayan tedavi yöntemleri tercih edilir. Fizyoterapi programları, stabilizasyon, kuvvetlendirme ve germe egzersizleri kas spazmını çözüp ağrıyı azaltabilir.

Erişkinlerde romatizmal hastalığı tanısı olanlarda, osteoporoz (kemik erimesi) durumunda, travma ve enfeksiyonlar sonrasında da eğrilik gelişebilir.

Skolyozun Belirtileri Nelerdir?skolyoz

Omurga eğriliği , erken dönemde hiçbir sağlık problemi oluşturmaz, çok nadir olarak sırt ağrısı görülebilir. Bu nedenle, dikkatli olunmadığı takdirde ailelerin fark etmesi zor olabilir.

Skolyozun belirtileri, omuzlardan birinin diğerine göre yüksek olması, kalçanın sağa/sola doğru kayması veya bir tarafta kalçanın yüksek durması ve kürek kemiklerinin duruşunda eşitsizlik gibi görsel özelliklerdir.

Ailelerin düzenli olarak yapmaları gereken ve en sağlıklı yöntem, çocuğun sırtı çıplak olarak öne doğru eğilmesi ve omurgasının düz bir hat üzerinde olup olmadığının gözle incelenmesidir. Bu şekilde bir kontrol sonunda, eğer omurga eğriliği varsa sırtın sağında veya yolunda veya bel bölgesinde çıkıntılı bir yükseklik göze çarpar. Omurga eğriliği bazen ciltte renk değişiklikleri eşlik edebilir.

Literatürde yer alan semptomları şu şekilde sıralayabiliriz:

  1. Omurga Eğriliği
  2. Omuz Asimetrisi
  3. Kalça Asimetrisi
  4. Bel veya Sırt Ağrısı
  5. Omurganın Dönmesi
  6. Yorgunluk ve Hızlı Tükenme
  7. Nefes Darlığı
  8. Giysilerin Düzensiz Durması
  9. Baş Ağrıları

Ailelerin bilmesi gereken başka bir durum ise omurilik eğriliğinin 10-16 yaşta görülebileceği ve ne zaman ortaya çıkacağının bilinmemesi nedeniyle bu omurga kontrolünü sık aralıklarla yapmalıdır. Özellikle ergenlik döneminin belirtileri olan çocuklara daha fazla dikkat edilmelidir. Omurga eğriliğinden şüphe edildiğinde vakit kaybetmeden bir hekime başvurulmalıdır.

Skolyozun Sıklığı

Omurga eğriliği , dünya genelinde oldukça yaygın bir omurga deformitesidir. Toplumun %2 ila %3’ünde görülebilen bir durumdur. Genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkar, ancak doğuştan veya yaşam boyu edinilmiş nedenlerle de gelişebilir. Omurga eğriliği , kız ve erkekler arasında benzer sıklıkta görülür, ancak şiddeti ve tedavi gerekliliği bireyden bireye değişebilir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile omurga eğriliğinin ilerlemesi kontrol altına alınabilir, bu da hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir. Düzenli sağlık kontrolleri ve farkındalık, eğriliğin erken teşhisi ve etkili müdahalesi için kritik öneme sahiptir.

Skolyoz Dereceleri

Omurga eğriliği dereceleri, omurganın eğriliğinin şiddetini belirtmek için kullanılır. Eğrilik derecesi, Cobb açısı olarak adlandırılan bir ölçümle ifade edilir. Cobb açısı, omurganın en üst ve en alt noktaları arasındaki en büyük eğriliği ölçer. İşte omurga eğriliği derecelerine göre genel bir sınıflandırma:

Hafif Skolyoz (10-25 derece):Hafif omurga eğriliği genellikle düzenli takip altında tutulan bir durumdur. Egzersizler, fizyoterapi ve düzenli kontrollerle ilerlemeyi kontrol altında tutmak mümkün olabilir.

Orta Derecede Skolyoz (25-40 derece): Orta derecede omurga eğriliği , daha belirgin bir eğrilik gösterir. Bu aşamada kişiye özel korse takılabilir. Fizyoterapi ve düzenli kontroller tedavi sürecinde önemlidir.

Şiddetli Skolyoz (40-50 derece): Şiddetli omurga eğriliği , ciddi bir omurga eğriliği olarak kabul edilir. Fizyoterapi, korse tedavisi ve cerrahi müdahale gibi daha agresif tedavi seçenekleri değerlendirilebilir.

Çok Şiddetli Skolyoz (50 dereceden fazla): Bu derecedeki omurga eğriliği vakaları nadir görülür ancak ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Cerrahi müdahale genellikle en etkili tedavi yöntemidir.

Omurga eğriliği derecesi, bir doktor tarafından doğru şekilde değerlendirilmeli ve tedavi seçenekleri uzman bir ekibin gözetiminde belirlenmelidir. Her vakada tedavi yaklaşımı bireysel farklılıklara ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenir.

Skolyozda Tanı Aşamasında Neler Yapılır?

Hekim tarafından ayrıntılı öykü alındıktan ve muayene edildikten sonra görüntüleme yöntemlerine başvurulur. Ayakta çekilen omurga grafileri ile kesin teşhis koymak mümkündür. Nadiren başka nedenleri ayırmak için omurganın ileri radyolojik incelemeleri ( MR filmleri) de istenir. Son yıllarda daha sık kullanılmaya başlayan X ışını içermeyen, eğriliği takip imkanı veren vücut topografik analiz sistemleri mevcuttur.

Omurga eğriliğinde en önemli olan erken tanıdır. Bu nedenle aileler büyüme çağındaki 10-16 yaş arasındaki çocuklarının omurgalarını kontrol etmeli ve şüphe varsa hemen hekime başvurmalıdır.

Skolyozda Tedavi Basamakları Nelerdir?

Omurilik eğriliği tedavisinde belirlenmiş bazı algoritmalar vardır. Erken tespit edildiyse, düşük açıda tespit edildiyse konservatif (koruyucu) tedaviler için adaydır. Omurga eğriliğinde tedaviler gözlem, fizyoterapi ve rehabilitasyon uygulamaları, korseleme ve cerrahidir.

Omurga eğriliğinin tedavisi, eğriliğin derecesine ve büyümenin hangi aşamada olduğuna göre belirlenir. Günümüzde kabul gören cerrahi dışı tedavi metotları omurga eğriliğine özgü egzersizler, özel omurga eğriliği programları ve korse uygulamasıdır. Skolyoz tedavisinde ana amaç eğriliğin ilerlemesinin önüne geçmek, çocuğun omurgasının hareketliliğini korumak ve kozmetik kötüleşmeyi kontrol altına almak ve cerrahiyi engellemektir.

Skolyoz
Skolyoz

Eğrilikte egzersiz uygulamaları son derece önemlidir. Schroth egzersizleri olarak bilinen ve yaygınlaşan üç boyutlu omurilik egzersizleri her bireyde etkilenen vücut bölümüne göre kişiye özel planlanmaktadır. Amaç, pelvisi ve etkilenen omurga çevresi kas ve ligamanları kontrol etmek ve vücut kozmetiğinin kontrolünü sağlamaktır. Bu amaçla mobilizasyon, omurga traksiyonu, fleksibilite ve doğru postür kontrolü ile günlük yaşam aktivitelerinde omurganın kontrolü temel alınır.

  • Düzenli yapılan egzersizler, doğru ve biyomekanik kontrolü yeterli korsenin uygun süre kullanılması çocuğun postüral dengesini arttırır ve omurga eğriliğinin açının progresyonu kontrol eder. Omurga eğriliği egzersiz programlarında solunum teknikleri de yer alır.
  • Son yıllarda daha ön plana çıkan omurga egzersizlerinin bilgisayarda oyun benzeri bir ortama entegre edilerek çalışma imkanı veren cihaz destekli programlar vadır. Valedo ile ayakta, oturur konumda, plank pozizyonunda egzersiz çalışma olanağı vardır.
  • Korselemenin ideali 10 yaş sonrası, risser evre 0-2 (kemik gelişiminin erken evreleri),cobb açısının 20-40 derece arasında olduğu ve menarş öncesi veya menarş sonrası en fazla 1 yıl çerisinde olduğu dönemdir.

Konservatif yöntemlerin başarısız olduğu, yukarda sayılan ilerleme riski yüksek bireylerde Cobb açısı 40 derece üzerinde ise cerrahi tedavi uygulanır. Omurga eğriliği cerrahisinde omurga plak ve vidalarla orta hatta alınır ve omurga eğriliğinin ilerlemesi kontrol altına alınır. Küçük çocuklarda operasyonun belirli aralıklarla omurganın uzamasını sağlamak için tekrarlanması gerekebilir.

Skolyoz Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Skolyoz Daha Çok Kimlerde Görülür?

Evet, omurga eğriliğine başka hastalıklara veya durumlara bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Örneğin, doğuştan gelen omurga anomalileri, kas zayıflıkları, nöromusküler hastalıklar, sinir sistemi bozuklukları veya omurga yaralanmaları gibi durumlar omurga eğriliğine yol açabilir.

Anormal Omuru Olan Kişilerde Omurga Eğriliği Nasıl Oluşur?

Anormal omurlar, doğuştan gelen veya sonradan oluşan yapısal bozukluklar, omuriliğin zayıflığı veya omurga yaralanmaları gibi durumları içermektedir. Bu anormaliteler, omurga üzerinde dengesiz bir baskı yaratarak zamanla omurga eğriliğine yol açabilir. Omurganın doğal yapısındaki bozukluklar veya güçsüzlükler, zaman içinde omurun yan yana eğrimesine neden olabilir. Bu tür durumlar genellikle doktorlar tarafından değerlendirilmeli ve uygun tedavi planı oluşturulmalıdır.

Ağır Sırt Çantası Taşımak ve Kötü Pozisyonda Durmak, Skolyoz ve Kifoz’a Neden Olur Mu?

Ağır sırt çantası taşımak ve kötü pozisyonda durmak, uzun süreli tekrarlayan stres omurga üzerinde baskı yapabilir. Bu durumlar doğrudan veya kifoz gibi omurga eğriliği sorunlarına yol açmaz, ancak omurga sağlığını olumsuz etkileyebilir. Yanlış duruş ve ağır yük taşıma uzun vadede omurga sağlığını olumsuz etkileyebilir, kas zayıflığına, ağrılara ve diğer postür problemlerine neden olabilir. Yine de, omurga eğriliği veya kifoz gibi omurga eğriliği sorunları genellikle genetik, doğumsal veya başka sağlık koşullarına bağlı olarak ortaya çıkar. Düzenli egzersiz, doğru duruş alışkanlıkları ve uygun ağırlık taşıma teknikleri omurga sağlığını korumak için önemlidir.

Yaşlanmayla Ortaya Çıkan Erişkin Skolyozu’nun Tedavisi Ne Şekilde Olur?

Erişkin omurga eğriliğinin tedavisi, semptomların şiddetine, omurga eğrisinin derecesine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Tedavi yöntemleri arasında fizik tedavi, egzersiz programları, özel korseler, ağrı yönetimi, omurga manipülasyonu ve epidural enjeksiyonlar yer alabilir. Şiddetli vakalarda cerrahi müdahale de gerekebilir. Tedavi planı, uzman bir doktor tarafından değerlendirilerek kişiye özgü olarak belirlenmelidir.

Skolyoz İçin Ne Zaman Cerrahiye Başvurulur?

Omurga eğriliğinin cerrahi tedaviye ihtiyaç duyup duymayacağı, eğriliğin şiddeti, hastanın yaş, büyüme potansiyeli, ağrı düzeyi ve genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlıdır.

Skolyoz semptomları hafifletilebilir hatta giderilebilir semptomlardır. Skolyoz tedavi yöntemleri ve hastanemiz hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için şimdi Romatem Temsilcisiyle iletişime geçebilirsiniz.

10 Yorum

  1. Merhaba iyi günler 16 yaşında kızım var bugün 16 derece skolyozu var korse fizik tedavi hiçbişey önermediler sizce ne yapmam gerekiyor

    1. Merhabalar Nurdan Hanım, geçmiş olsun.
      Fizik tedaviden olumlu sonuçlar alabilirsiniz.
      Klinik muayene sonucunda sağlıklı bilgi aktarılabilir. Dilerseniz 4447686 numarasından bizlere ulaşabilirsiniz.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir