iyot eksikligi 2

İyot Eksikliği Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Başlı başına bir sağlık sorunu olan iyot eksikliği göz ardı edilen bir durumdur. Bu eksiklik, vücudun normal işlevlerini sürdürebilmesi için gereken iyot miktarının yetersiz olmasıdır. İyot, tiroid hormonlarının üretiminde kilit bir rol oynamaktadır. Bu hormonlar; enerji üretimi, kalp sağlığı gibi birçok hayati süreçte önemli roller üstlenmektedir. Bu blog yazısında, iyot eksikliğinin belirtilerini ve bu durumla başa çıkmanın yollarını ele alacağız.

İyot Nedir?

İyot, sembolü I ve atom numarası 53 olan, halojenler grubunda yer alan bir elementtir. Vücudumuz tarafından üretilmeyen, besinlerle alınan bir mineraldir.

İyot Eksikliği Nedir?

Vücudun tiroid bezinin düzgün çalışması için ihtiyaç duyduğu iyot miktarını karşılayamaması. Tiroid bezi, boynun ön kısmında bulunan kelebek şeklindeki bezdir. Tiroid hormonlarının üretiminden sorumludur.

İyot Eksikliği Nelere Neden Olur?

İyot elementinin eksikliği, tiroit hormonlarının yetersiz üretimine ve bunun sonucunda çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.

 Neden olabileceği bazı sağlık sorunları şunlardır:

  • Tiroid bezinin büyümesi
  •  Tiroid hormonlarının yetersiz üretimi
  • Çocuklarda Zeka geriliği riskini artırabilir.
  • Çocuklarda büyüme ve gelişme geriliğine neden olabilir.
  •  Hamile kadınlarda, düşük ve ölü doğum riskini artırabilir.
  • Bebeğin doğum kusurları riskini artırabilir.
  •  Sinir sistemi ile ilgili sorunlara yol açabilir.

İyot Eksikliği Belirtileri

  1. Halsizlik ve yorgunluk
  2. Kilo alma
  3. Kilo vermede zorluk
  4. Üşüme
  5. Saç dökülmesi
  6. Cilt kuruluğu

İyot Eksikliği Nedenleri Nelerdir?

Eğer iyot eksikliği nedenleri şunlar olabilir:

Yetersiz iyot alımı

İyotlu tuz kullanımının azalması

Bazı ilaçların kullanımı

Bazı sağlık sorunları

İyot Eksikliği Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

İyot Eksikliği

İyot Eksikliği

İyot Eksikliği Nasıl Teşhis Edilir?

Teşhisi için genellikle aşağıdaki testler yapılır:
 
İdrarda iyot ölçümü
İdrarda iyot miktarı, eksikliğin değerlendirilmesinde kullanılan en yaygın testtir. İdrarda iyot miktarı, 150 mcg/L’nin altındaysa bu hastalığın olduğu düşünülür.
Kandaki tiroid hormonları ölçümü
Kandaki tiroid hormonları (TSH, T4 ve T3) seviyeleri, eksikliğin değerlendirilmesinde kullanılan diğer bir testtir. İyot miktarı düşük olan kişilerde, tiroid hormonları seviyeleri düşük olabilir.
Tiroid ultrasonu
Tiroid ultrasonu, tiroid bezinin boyutunu ve yapısını değerlendirmek için kullanılan bir testtir. İyot eksiğ iolan kişilerde, tiroid bezinin büyümesi (guatr) görülebilir.

İyot Eksikliği Önlenebilir mi?
 

Evet, önlenebilir. Bunun için alınabilecek önlemler şunlardır:
İyotlu sofra tuzu kullanımının teşvik edilmesi
İyotlu sofra tuzu, iyot eksikliğinin önlenmesinde en etkili yöntemlerden biridir. İyotlu sofra tuzu, günlük iyot ihtiyacının %70’ini karşılayabilir.
“İyot içeren besinlerin tüketiminin artırılması”
İyot, deniz ürünleri, iyotlu sofra tuzu, süt ürünleri, yumurta, baklagiller ve kuruyemişler gibi çeşitli besinlerde bulunur. Bu besinlerin düzenli olarak tüketilmesi, eksikliğin önlenmesine yardımcı olabilir.
Risk grubundaki kişilerin iyot takviyesi yapması
Hamile kadınlar, emziren kadınlar ve çocuklar, iyot eksikliği açısından risk altındadır. Bu gruptaki kişilerin, doktor tavsiyesi ile iyot takviyesi yapması önerilebilir.

Günlük İyot İhtiyacı Ne Kadardır?

Günlük iyot ihtiyacı, yaş, cinsiyet ve hamilelik veya emzirme gibi faktörlere bağlı olarak değişir.
 
Yetişkinler için günlük iyot ihtiyacı 150 mcg’dir.
 
Hamile kadınlar için günlük iyot ihtiyacı 220 mcg’dir.
 
Emziren kadınlar için günlük iyot ihtiyacı 290 mcg’dir.
 
Çocuklar için günlük iyot ihtiyacı, yaşlarına göre aşağıdaki gibidir:
 
0-6 ay: 110 mcg
7-12 ay: 130 mcg
1-3 yaş: 90 mcg
4-8 yaş: 120 mcg
9-13 yaş: 150 mcg
14-18 yaş: 150 mcg

Risk altında olan kişiler, doktor tavsiyesi ile günlük iyot ihtiyaçlarının üzerinde iyot takviyesi yapabilirler.

İyot Eksikliğinde Görülen Hastalıklar Nelerdir?

İyot eksikliğinde görülen en yaygın hastalıklar şunlardır:
Guatr
– Hipotiroidizm
– Zeka geriliği
– Büyüme ve gelişme geriliği
– Düşük ve ölü doğum
– Doğum kusurları
– Sinir sistemi sorunları
– Bilişsel sorunlar

İyot hangi yiyeceklerde var?

İyot, vücudumuz için önemli bir mineraldir ve özellikle tiroid hormonlarının üretimi için gereklidir. İGenellikle deniz ürünlerinde bol miktarda bulunur. Deniz suyu ve deniz ürünleri, deniz yosunu gibi besinler iyot içeriği açısından zengindir. Balıklar, karides, midye gibi deniz ürünleri iyot kaynakları arasındadır.

İyot içeren meyveler nelerdir?

Meyveler genellikle iyot bakımından zengin değildir. Meyveler genellikle iyot açısından düşük içeriğe sahiptir. Bu nedenle, iyot alımını artırmak istiyorsanız, deniz ürünleri ve iyot içeren sebzeler gibi diğer besin kaynaklarına odaklanmanız daha etkili olabilir.

İyot doğal yoldan nasıl alınır?

Doğal olarak, tiroid fonksiyonları için önemli olan bir minerali almak için şu besinlere odaklanabilirsiniz:
1. Deniz Ürünleri
Balıklar, karidesler ve midyeler gibi deniz ürünleri çeşitli mineraller içerir.
2. Deniz Yosunu ve Bitkiler
Deniz yosunu, nori ve wakame gibi deniz bitkileri bazı mineraller içerir.
3. Süt ve Süt Ürünleri
Süt, peynir ve yoğurt gibi süt ürünleri de vücudun ihtiyaç duyduğu mineralleri sağlayabilir.
4. Yumurta
Yumurta, protein ve diğer besin maddelerinin yanı sıra çeşitli mineraller içerir.
5. Sebzeler
Ispanak, bezelye ve kuşkonmaz gibi sebzeler çeşitli vitamin ve mineraller içerir.
6. İyotlu Tuzun Doğal Alternatifleri
Ispanak, pazı ve brokoli gibi bazı sebzeler doğal olarak mineraller içerir ve iyot alımınıza katkıda bulunabilir.
Bu besinleri içeren çeşitli gıdaları içeren dengeli bir diyet, vücudunuzun gerekli mineralleri almasına yardımcı olacaktır. Fakat tüketmeniz gereken gıdalar hakkında doktorunuza mutlaka danışmalısınız.